Sadržaj

⌘K
  1. Home
  2. Sadržaj
  3. 20. Tehnologija rekombina...
  4. Životinjski vektori

Životinjski vektori

Životinjski vektori

Vektori koji se koriste za genetičku modifikaciju životinjskih stanica, najčešće sisavaca, su tumorski DNA-virusi poput virusa SV40 (engl. simian vacuolating virus, prvi puta izoliran u majmuna) koji može transformirati normalne stanice miša, kunića i hrčka u tumorske stanice. Bakulovirusi se koriste kao vektori za genetičku modifikaciju kukaca.

Strana DNA može se ubaciti u eukariotsku stanicu metodom sličnoj bakterijskoj transformaciji. Taj se postupak naziva transfekcija (transformacija u eukariota – promjena normalne stanice u tumorsku). Transfekcija se najčešće radi direktnim ubrizgavanjem strane DNA u oocite ili jedno/dvostanične embrije sisavaca (npr. miševi). Uspješnost transfekcije je oko 15 %. Transfekcija se može raditi i uz pomoć retrovirusa (rekombinantni RNA-virusi s genom za reverznu transkriptazu).
Eukariotski organizmi s ugrađenim stranim genima u svim stanicama su transgeni organizmi (slika 20.11.) i vrlo su korisni za istraživanje ekspresije stranih gena. Prvi transgeni miš koji je bio podložan nastanku tumora patentiran je 1988. godine.

Slika 20.11. Transgeni miševi (miš lijevo i miš desno) imaju ugrađeni strani gen tako da fluoresciraju pod UV-svjetlom (https://openstax.org/books/concepts-biology/pages/10-2-biotechnology-in-medicine-and-agriculture).

Do sada su uspješno transfecirani miševi štakorskim genom za hormon rasta, a ovce ljudskim genom za faktor zgrušavanja krvi (faktor zgrušavanja se izlučuje u mlijeku te ga se nakon pročišćavanja koristi u liječenju). Prva transgena riba zebrica (GloFish) koja ima ubačen gen meduze ili gen koralja za crvenu, plavu, zelenu ili ružičastu fluorescenciju patentirana je 2003.